TÜRKİYE, ‘enflasyon ligi’nden sonra ‘faiz ligi’nde de dünyada ilk 5’e girdi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “faiz sebep, enflasyon sonuç” teziyle başlayan ve seçimlerden önce yüksek enflasyona rağmen yüzde 8.5 seviyesinde tutulan politika faizi, haziran ayında ekonomi yönetimininin değişmesiyle beraber yükseltilmeye başlandı. Hafize Gaye Erkan’ın başkanlığındaki her Para Politikası Kurulu toplantısında faizler yükseltilirken, toplam artış 34 puanı buldu. Güncel verilere göre dünyanın en yüksek beşinci enflasyonuna sahip Türkiye, artık borçlanma maliyetlerinde de az gelişmiş ülkelerle yarışıyor.
Euronews Türkçe’nin Trading Economics’ten derlediği verilere göre Aralık 2023 itibarıyla, dünyada politika faizinin en yüksek olduğu ülke yüzde 130 ile Zimbabve. Ardından yüzde 100 ile ekonomik krizlerden yakasını bir türlü kurtaramayan Arjantin var. Üçüncü sırada ise yine krizlerle boğuşan Venezuela bulunuyor. Bu ülkede faiz oranı yüzde 56.3. Türkiye ise bu ülkelerin ardından yüzde 42.5 ile dördüncü sırada
yer alıyor.
AVRUPA’DA İLK SIRADA
Türkiye’nin ardından Gana yüzde 30 ile beşinci sırada. Afrika ülkesini, yüzde 28.3 ile Sudan ve yüzde 25 ile Kongo takip ediyor. Dünyada dördüncü olan Türkiye, Avrupa bölgesinde ise en yüksek faiz oranına sahip. İkinci sırada Türkiye’nin politika faizinin 26.5 puan altında olan Rusya, üçüncü sırada da yüzde 15 ile Ukrayna bulunuyor. Avrupa Birliği ülkesi Macaristan’da faiz yüzde 10.8 seviyesindeyken, Belarus ise yüzde 9.5 ile ilk beş sırayı tamamlıyor. Avrupa’nın en düşük faiz oranı ise yüzde 1.8 ile İsviçre’de bulunuyor.
Zikzaklı faiz politikası izlendi
İKTİDAR değişmemesine rağmen son yıllarda para politikasında yaşanan zikzaklar dikkat çekiyor. Ocak 2010-Haziran 2023 arasında en yüksek politika faizi oranı yüzde 24 oldu. “Türkiye Modeli” ile düşük faiz politikasıyla faiz oranı kademeli olarak yüzde 8.5’e kadar geriledi. Ancak 14-28 Mayıs seçimlerinin ardından Hazine ve Maliye Bakanlığı koltuğuna Mehmet Şimşek’in oturmasıyla “rasyonel zemine” dönme çabaları başladı. Bu dönemde hazirandan itibaren Merkez Bankası her ay faiz artışına giderken aralıkta politika faizini yüzde 42.5’e çıkardı.
