Mehmet ŞimşekABD’deki Güney California Üniversitesi (USC) Keck Tıp Fakültesi tarafından yapılan yeni bir araştırma, Mars’taki toz fırtınalarının solunum problemlerine ve hastalık riskinin artmasına neden olabileceğini ortaya koydu.
Mars’taki toz fırtınaları, elektronik sistemlerde aksamalara yol açabiliyor ve güneş panellerinin üzerine birikerek enerji üretimini engelleyebiliyor. 2018 ve 2022 yıllarında, NASA’nın Opportunity keşif aracı ve InSight iniş aracı, toz fırtınaları nedeniyle çalışamaz hale geldi. Bilim insanları, insanlı görevlerde bu fırtınaların çok daha büyük riskler taşıyabileceğini söylüyor.
NASA ve Çin İnsanlı Uzay Ajansı (CMS), önümüzdeki yıllarda astronotları Mars’a göndermeyi planlıyor. Bu görevler sırasında mürettebatın aylarca yüzeyde çalışması ve uzun süreli yaşam alanları kurması bekleniyor.
Araştırmayı yöneten USC Tıp Fakültesi’nden Dr. Justin L. Wang ve ekibi, Mars tozunun insan sağlığı üzerindeki etkilerini detaylı şekilde inceledi. Çalışmaya NASA’nın Johnson Uzay Merkezi, UCLA Uzay Tıbbı Merkezi ve Colorado Üniversitesi Havacılık ve Uzay Mühendisliği Bölümü’nden araştırmacılar da katıldı. Dr. Wang, Mars yüzeyinde bol miktarda bulunan bazalt ve nanofaz demirden kaynaklanan demir tozlarının, solunum yolu hastalıklarına yol açabileceğini belirtti.
Araştırmacılar, en önemli önlemin Mars tozunun yaşam alanlarına girmesini engellemek ve filtreleme sistemleri ile tozu ortamdan uzaklaştırmak olduğunu belirtiyor. NASA ve diğer uzay ajansları, bu tür sağlık risklerini azaltmak için özel koruyucu kaplamalar, elektrostatik spreyler ve tozu uzaklaştırabilecek yeni teknolojiler üzerinde çalışıyor. Artemis Programı ve gelecekteki Mars görevleri ilerledikçe, uzay tıbbı alanında da önemli gelişmelerin yaşanması bekleniyor.
