Güney Afrika’nın Johannesburg kentinde başlayan ve ana gündem maddesi “Genişleme” olan 15. BRICS Zirvesi’ne liderlerin konuşmaları damga vurdu. “Daha adil ve eşitlikçi bir uluslararası düzen inşa etmek için BRICS’in yeni üyelerin kabulüne destek verdiğini” belirten Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, “Hegemonyacılık Çin’in DNA’sında yok” dedi. Konuşmasında ABD’yi hedef alan bir çizgi izleyen Rusya lideri Vladimir Putin, dolarsızlaşma yönünde atılan adımların ivme kazandığını belirtti. Bölgesel rakibi Çin’in niyetlerinden endişe duyan ve BRICS’in yeni üye alımına sıcak bakmadığı bilinen Hindistan Başbakanı Narendra Modi ise, iddiaların aksine genişlemeye destek verdi. Liderler Güney Afrika Cumhurbaşkanı Cyril Ramaphosa ile kameraların karşısına geçerek, birlik mesajı verdi.
Zirvesinin başlangıcında yaptığı konuşmada Çin lideri Şi, “Çin’in büyük güç rekabetine girmek” ya da “blok çatışması” yaratmak istemediğini söyledi. Şi, BRICS’in “ne kadar direnç olursa olsun” büyümeye devam edeceğini savunarak “Şu anda dünyada, zamanımızda ve tarihte yaşanan değişimler daha önce hiç olmadığı şekilde ortaya çıkıyor ve insan toplumunu kritik bir dönemece getiriyor” dedi.
Video mesaj yoluyla konuşmasını gerçekleştiren Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, BRICS ülkeleri arasındaki ticarette doların payının giderek azaldığını belirterek, “Ekonomik bağlarımızın dolarsızlaş-tırılması yönündeki nesnel, geri döndürülemez süreç ivme kazanıyor” dedi. Putin, yaklaşık 3 milyar insanın yaşadığı BRICS ülkelerinin küresel ekonominin de yaklaşık yüzde 26’sını oluşturduğuna işaret ederek, BRICS ülkelerinin satın alma gücü paritesi açısından G7 ülkelerini de geride bıraktığını söyledi. Putin, Ukrayna’daki savaşın, Batılı ülkelerin attığı adımlar nedeniyle başladığını savundu. Putin yerine zirveye Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov iştirak etti.
Hindistan Başbakanı Narendra Modi, BRICS ülkelerinin ekonomik zorluklarla mücadeledeki rolünün önemli olduğunu söyledi. Son on yılda BRICS’in, ekonomik işbirliğinin geliştirilmesinde hayati bir rol oynadığını belirten Modi, “İlk zirvesinin düzenlendiği 2009’da BRICS, küresel ekonomi için bir umut ışığı olarak ortaya çıkmıştı ve günümüzde de Kovid-19 salgını, gerginlikler ve anlaşmazlıklar arasında
yine aynı rolü üstleniyor” dedi. Modi, zirve öncesi iddiaların aksine, Hindistan’ın, BRICS’in genişlemesini tamamen desteklediğini söyledi.
Brezilya Devlet Başkanı Inacio Lula da Silva ise konuşmasında, Yeni Kalkınma Bankası’nın (NDB) kurulması kararının önemine değindi. Lula, özel sektörler arasında ortaklıklar kurmanın BRICS’in üye ülkeler arasındaki ilişkilere canlılık ve süreklilik kazandıran “çok önemli bir boyut” olduğunu belirtirken, “G7’yi çoktan geçtik, şu anda dünyadaki Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’nın yüzde 32’sine tekabül ediyoruz” ifadesini kullandı.
