Mart Ayı Enflasyonunda Giyim Harcamalarındaki Düşüş Dikkat Çekiyor

Mart ayı enflasyon verilerinde giyim harcamalarındaki düşüş, uzmanların dikkatinden kaçmadı. TÜİK tarafından açıklanan giyim enflasyonu, İTO, KKTC ve BKM gibi kurumların verileriyle ciddi şekilde ayrıştı. Özellikle banka ve kredi kartı harcamaları incelendiğinde, TÜİK’in giyim kalemindeki düşüşünün piyasadaki gerçek eğilimleri yansıtmadığı yönünde eleştiriler yükseldi. Prof. Dr. Hakan Kara başta olmak üzere birçok ekonomist, bu veriler arasındaki farkın sebeplerine odaklandı.

TÜİK Verilerine Göre Giyim Enflasyonunda Düşüş

TÜİK’in mart ayı enflasyon verileri beklentilerin üzerinde bir düşüşle açıklanırken, ekonomistlerin merceğinde bu kez “giyim” harcamaları vardı. Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) kalemleri arasında aylık bazda düşüş gösteren tek kalem olan giyim, diğer veri kaynaklarıyla olan uyumsuzluğu nedeniyle tartışma sebep oldu.

Giyim fiyatlarındaki düşüş, TÜİK verileriyle KKTC, İstanbul Ticaret Odası (İTO) ve Bankalararası Kart Merkezi (BKM) verileri arasında ciddi bir farklılık olduğunu ortaya koydu. Prof. Dr. Hakan Kara da sosyal medya paylaşımında “Kendi kendine konuşan grafikler serisi bugün…” diyerek TÜİK ve İTO’nun giyim verilerini karşılaştırdı. Grafikteki ayrışma, dikkat çekici boyutlara ulaştığı görüldü.

Hakan Kara’nın Paylaştığı Diğer Veriler

Son 1 yılda giyim enflasyonu
TÜİK (TÜFE): %14,8
İTO (geçinme endeksi): %63,8
İTO (yeni fiyat endeksi): %61,1

FATİH ÖZATAY

“Elinize sağlık. Ama bir dakika… Bir yanlışlık olmasın? TÜİK’in ve sizin (Web-TÜFE) Türkiye için ölçtüğünüz giyim ve ayakkabı endeksleri mi? Yoksa çok farklı iki ayrı ülkenin fiyat endeksleri mi? ” ifadelerini kullandı.

ÖZLEM DERİCİ ŞENGÜL

“Giyimdeki anomali çok dikkat çekici. Hem anektodal verilerle teyit edilemiyor hem de genel talep koşulları canlı seyrederken sadece giyimde yılın ilk 3 ayında %12.2’lik bir düşüş görülmesi çok gerçekçi değil.” dedi.

SERDAR PAZI

“enflasyona dair, tüik hesaplamalarına göre giyim ve ayakkabı sürekli geriliyor, İTO ile bu ay da farkın açıldığını görüyoruz.” ifadelerini kullandı

BKM VERİLERİ HANGİSİNE YAKIN?

2017’den bu yana giyim endekslerine hem TÜİK hem de KKTC verilerinde bakıldığında; 2022 Ekim sonrasında ayrışma başlıyor.

TÜİK ve KKTC verilerindeki farklar, Bankalararası Kart Merkezi (BKM) verilerinin de dahil edilmesiyle daha da belirginleşiyor. BKM verilerine göre, “giyim ve aksesuar” harcamalarındaki işlem başına tutarlarda yılın ilk iki ayında yüzde 3‘lük bir artış gözlemlenirken, TÜİK verileri ise giyim fiyatlarının 3 ayda yüzde 12 düştüğünü gösteriyor.

KKTC’de ise yılbaşından bu yana giyim fiyatları yüzde 1,02 oranında artış gösterirken, TÜİK verilerindeki değişim, giyim fiyatlarının büyük bir düşüş yaşadığını ortaya koyuyor. Bu durum, TÜİK’in giyim enflasyonunu ölçme konusunda geride kaldığını ve farklı veri kaynaklarının daha güncel veriler sunduğunu gösteriyor.

Son bir yılda giyim fiyatlarındaki değişim, KKTC, TÜİK ve BKM verileri arasında önemli farklar gösteriyor. KKTC’de giyim fiyatları yüzde 43, TÜİK’te yüzde 15 ve BKM işlem başına tutarlarda ise yüzde 50 oranında bir artış yaşanıyor.

Üç yıllık döneme bakıldığında ise farklar daha da belirginleşiyor. KKTC, TÜİK ve BKM verilerine göre giyim fiyatlarındaki değişim sırasıyla yüzde 493, yüzde 102 ve yüzde 396 oranında bir artış göstermekte. Bu veriler, farklı kaynakların giyim sektörüyle ilgili büyük farklılıklar sunduğunu ve TÜİK’in geride kaldığını gösteriyor.

Türkiye’deki banka ve kredi kartlarıyla yapılan giyim ve aksesuar harcamalarındaki işlem başına düşen ortalama harcama tutarlarının, TÜİK verilerinden ziyade KKTC verilerine daha yakın olduğu dikkatleri çekiyor.

TÜİK verilerindeki alt kalemlerdeki dönemsel değişiklikler ise şu şekilde: